Qua giới thiệu của Phòng Giáo dục và Ðào tạo huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu, chúng tôi đến thăm Trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở số 2 Ma Quai, huyện Sìn Hồ. Trước đây khi chưa có mô hình bán trú, hằng ngày các em học sinh phải đi bộ hàng chục km để đến trường. Tuy nhiên, đến nay trường đã giảm bớt đi những khó khăn của học sinh, giúp các em đi lại đỡ vất vả, thậm chí khi mùa mưa, mùa lũ ảnh hưởng đến sinh mạng của các em. Hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc bán trú trung học cơ sở số 2 Ma Quai, huyện Sìn Hồ, Trần Văn Thảo cho biết: Trong quá trình thực hiện công tác bán trú thì nhà trường gặp một số khó khăn. Xã có đồng bào thuộc nhiều dân tộc thiểu số sinh sống nên các nét văn hóa, phong tục tập quán không giống nhau. Cho nên trường thường xuyên tổ chức các buổi văn hóa, văn nghệ tập thể để học sinh trình diễn, phát huy văn hóa bản sắc của dân tộc mình, cho các em thấy được sự giống và khác nhau về nét văn hóa của các dân tộc. Trường cũng yêu cầu giáo viên trong trường cần phải biết tiếng các dân tộc thiểu số để giao tiếp, hòa đồng với các em học sinh.

Ngoài ra, để huy động được đông các em ra học bán trú, nhà trường đã tổ chức nhiều hoạt động phong phú thu hút các em và nhất là công tác tổ chức ăn, ở, học hành cho các em là hết sức quan trọng. Nhà trường hiện có 151 học sinh với bảy phòng bán trú, tiêu chuẩn mỗi phòng 20 m2 chỉ bảo đảm từ tám đến mười học sinh, nhưng do cơ sở vật chất còn thiếu trong khi hầu hết các em học sinh của trường đều có nhu cầu được ở bán trú nên nhà trường bố trí cho 20 em một phòng. Với mức hỗ trợ 40% mức lương tối thiểu cho mỗi học sinh bán trú, nhà trường còn huy động phụ huynh học sinh đóng góp 13 kg gạo mỗi tháng. Cùng với đó, ngoài thời gian học tập, thầy trò nhà trường đã cùng nhau tăng gia sản xuất rau, tuy chưa được đầy đủ, nhưng có thể nói bữa ăn của các em học sinh nơi đây đã được cải thiện khá nhiều so những năm trước. Bên cạnh đó, được ở lại học tập và sinh hoạt tại trường đã tạo điều kiện cho các em được tham gia đầy đủ các buổi học, các thầy giáo, cô giáo cũng có thể thường xuyên kiểm tra việc học tập, qua đó nắm được sức học của từng em và có điều kiện giúp đỡ các em, giúp các em tự tin trong giao tiếp, tiếp nhận và giao thoa những nền văn hóa của các dân tộc khác nhau. Nhờ có mô hình này mà tình trạng học sinh bỏ học và đi học muộn của trường giảm đáng kể, thu hút, vận động được học sinh đã nghỉ học quay trở lại trường lớp. Em Tòng Thị Pẻ, lớp 7A1 chia sẻ: "Ở nhà bán trú chúng em được tập trung ăn, ở và học tại chỗ, được giao lưu, gặp gỡ với bạn bè và thầy, cô thường xuyên hơn. Chúng em có cơ hội luyện tiếng phổ thông nhiều hơn và sống trong sự yêu thương, đùm bọc của thầy cô, bạn bè, em cảm thấy trường như ngôi nhà thứ hai của em". Theo Trưởng Phòng Giáo dục và Ðào tạo huyện Sìn Hồ Ngô Hoàng Thái: Mô hình bán trú là một mô hình rất khoa học và hiệu quả, cái được lớn nhất đối với mô hình bán trú là tình trạng học sinh bỏ học giảm rõ rệt, tỷ lệ chuyên cần được duy trì, chất lượng giáo dục được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, cơ sở vật chất phục vụ cho học sinh bán trú chưa được bảo đảm, phòng ở bán trú còn tạm bợ, tỷ lệ phòng ở kiên cố chiếm tỷ lệ thấp.

Vì vậy, để tạo điều kiện cho học sinh vùng cao theo học lên các bậc học cao hơn, bên cạnh sự nỗ lực của các thầy giáo, cô giáo, sự quyết tâm vượt khó của các em học sinh, các cấp, các ngành và chính quyền địa phương cần phát triển và nhân rộng mô hình bán trú, làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục để nhân dân địa phương quan tâm đến việc học tập của con em mình, góp phần nâng cao chất lượng công tác dạy và học, giảm bớt khó khăn cho ngành giáo dục về cơ sở vật chất.

                                                                                                Theo (Nhân Dân ĐT)