Trao học bổng của Tộc Trương ở xã Điện Thắng Trung (Ảnh T.Đ.T)

Nhân ngày Gia đình Việt Nam (28.6), tỉnh Quảng Nam đã tổ chức buổi tôn vinh 57 gia đình tiêu biểu trong tổng số gần 260 ngàn gia đình trong toàn tỉnh. Gia đình, tộc họ, làng xóm... luôn là những “tế bào gốc” của xã hội Việt Nam...; nổi bật trong truyền thống đó là chuyện vượt qua cái nghèo để nuôi dạy con cái thành đạt cùng với sự hỗ trợ của tộc họ, làng xóm...

Những gia đình hiếu học điển hình

Ở thôn An Thành, xã Bình An, huyện Thăng Bình ai cũng biết gia đình ông giáo viên tiểu học Châu Tín. “Cho con kho vàng không bằng nang chữ” là tâm niệm của cả vợ chồng ông. Bởi vậy dù trong cảnh nghèo nhưng 7 đứa con ông đều đã học hết đại học.
Ông Tín kể: “Được địa phương tạo điều kiện và ngân hàng cho vay 3 triệu đồng từ những năm 1990, tôi liền mua cái máy xay ngũ cốc, xay gạo thuê lấy cám nuôi heo. Nhờ mát tay, lứa heo nào cũng mau lớn và nhờ đó lo được tiền học cho con khi nó vô đại học...”. Các con ông chỉ xin cha mẹ tiền trường, còn tiền chi phí khác thì tự đi làm thêm để trang trải. Ba đứa đầu theo nghề cha vào đại học sư phạm và trở thành giáo viên cấp 3, ba đứa kế là kỹ sư, dược sĩ. Đứa út đang học năm cuối Đại học Dược, Hà Nội. Mỗi cuối năm, nhìn cảnh sum họp vui vẻ của gia đình ông, hàng xóm ai cũng ao ước...
Gia đình nông dân nghèo Phan Đình Khải ở thôn Phiếm Ái 1, xã Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc cũng có 4 con đều tốt nghiệp đại học. Thạc sĩ - kiến trúc sư Phan Thanh Tuyên, người con trai đầu của ông Khải và các em tiếp theo đều có những nguồn học bổng nhờ thành tích xuất sắc, đã được tiếp sức học cho đến ngày tốt nghiệp. Trong trí nhớ của họ là những gói cơm trong lá chuối mang theo đến trường, những bộ quần áo anh em thay nhau mặc thuở hàn vi... Gia đình ông Khải hiện đang đóng vai trò tích cực trong công tác khuyến học tại địa phương...

Đến những tộc họ

Bên cạnh việc thực hiện khuyến học trong nhà trường; phong trào xây dựng dòng tộc khuyến học ở Quảng Nam trong 5 năm qua cũng đã phát triển nhanh và có tác động lớn đến việc nêu cao truyền thống học tập ở xứ “ngũ phụng tề phi”.

Nổi bật trong việc thực hiện phong trào này là xã Bình Tú (Thăng Bình) với 25 dòng họ chi hội khuyến học, các tộc họ đều xây dựng Tộc ước và nêu rõ nhiệm vụ khuyến học. Tại huyện Điện Bàn, hầu hết các tộc họ đều lập Ban khuyến học. Các tộc họ ở các xã Điện Thắng Trung, Điện An, Điện Quang... đều có quỹ khuyến học lên đến 50 triệu đồng, hằng năm cấp thưởng cho học sinh đạt thành tích học sinh giỏi và đậu đại học.
Tác động của công tác khuyến học từ tộc họ đối với thế hệ trẻ rất rõ rệt. Ở xã Điện Thắng Trung, số học sinh thi đỗ vào đại học đã tăng lên nhanh chóng. Nếu trước năm 2000, toàn xã mỗi năm chỉ có 5-7 em thi đỗ, thì đến các năm 2005 trở đi đã tăng lên 2-3 lần. Riêng năm 2007, toàn xã này đã có 48 em đỗ đại học; trong đó các tộc Nguyễn Hữu, Trương Công, Lê Tự có số thi đỗ đại học đến hàng chục em...

Công tác khuyến học ở Quảng Nam đi từ gia đình đến tộc họ và làng xã theo một mô hình liên kết chặt chẽ, đang là một biểu hiện sinh động của xã hội hóa giáo dục cần biểu dương.

H.Thu

BBT (Theo quangnam.gov.vn)