Để khắc phục một số tồn tại sau hơn 3 năm thực hiện Thông tư 44/2014/TT-BGDĐT ngày 12 tháng 12 năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo Quy định về đánh giá, xếp loại "Cộng đồng học tập cấp xã"; Quyết định 448/QĐ-KHVN ngày 01 tháng 12 năm 2015: Ban hành Bộ tiêu chí và Hướng dẫn tổ chức đánh giá, công nhận các danh hiệu “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập” ấp, thôn/tổ dân phố hoặc tương đương, “Đơn vị học tập” thuộc xã quản lý giai đoạn 2016 – 2020;

Kế hoạch số 200/KH-UBND ngày 13 tháng 11 năm 2014 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang về triển khai thực hiện Đề án “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong Gia đình, Dòng họ, Cộng đồng đến năm 2020” trên địa bàn tỉnh Hà Giang;

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Giang sau khi thống nhất với Hội Khuyến học tỉnh, đã lập Kế hoạch số 17/KH-SGDĐT ngày 15 tháng 3 năm 2018 về tổ chức Hội nghị tập huấn tháng 3, tháng 4 năm 2018 đối với giáo dục thường xuyên; Ra quyết định số 591/QĐ-SGDĐT ngày 16 tháng 3 năm 2018 về việc thành lập Ban Tổ chức, tổ báo cáo viên, phục vụ Hội nghị tập huấn Đánh giá Cộng đồng học tập cấp xã.

Thực hiện Kế hoạch, quyết định trên, cuộc tập huấn được chia thành 3 đợt (3 cụm): Đợt 1 (Cụm I), gồm các huyện, thành phố: Bắc Mê, thành phố Hà Giang, huyện Vị Xuyên, Bắc Quang, từ ngày 22 tháng 3 năm 2018 đến 24 tháng 3 năm 2018, tại Trường THCS Yên Biên, thành phố Hà Giang với 122/135 học viên có mặt; Đợt 2 (Cụm II), gồm các huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc, từ ngày 27 tháng 3 năm 2018 đến ngày 29 tháng 3 năm 2018, với 118/149 học viên có mặt; Đợt 3 (Cụm III), gồm các huyện Quang Bình, Xín Mần, Hoàng Su Phì, từ ngày 02 tháng 4 năm 2018 đến ngày 05 tháng 4 năm 2018, với 114/126 học viên có mặt.

Học viên dự các lớp tập huấn này là lãnh đạo Hội Khuyến học, phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND xã, lãnh đạo (Chủ tịch, Phó Chủ tịch) Hội Khuyến học các xã, phường, thị trấn  trong toàn tỉnh; Giám đốc, Phó Giám đốc các TTHTCĐ; Lãnh đạo một số trường học trên địa bàn xã.

Thành phần cụ thể của 3 đượt tập huấn: Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND cấp xã: 142/195 (Vắng 53 có lý do); Lãnh đạo Hội Khuyến học huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn: 51;  Phòng Giáo dục và Đào tạo 21; 140 Hiệu trưởng, Hiệu phó các trường trên địa bàn các xã (Có thể kiêm Phó Chủ tịch Hội Khuyến học xã); 142/195 Giám đốc, Phó Giám đốc các TTHTCĐ.

Với thành phần trên, việc tập huấn tiếp thu Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 chắc chắn có tác dụng thúc đẩy hiệu quả thực hiện tại cơ sở, sẽ tạo ra phong trào sâu, rộng, chất lượng ngày càng cao trong việc xây dựng “Đơn vị học tập”  cấp xã, xây dựng “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”, “Đơn vị học tập” do xã quản lý.

Để đạt được mục đích, yêu cầu, qua 3 đợt tập huấn tại 3 cụm, các đại biểu đã được nghe báo cáo viên Sở Giáo dục và Đào tạo trình bày rất kỹ về các giải pháp để đưa Thông tư 44 đi vào thực chất, thực hiện thuận lợi.

Các học viên đã cùng báo cáo viên trao đổi rất sâu sắc về 7 câu hỏi để thực hiện Thông tư 44, đó là:

Câu 1: Những ai tham gia vào việc đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã hằng năm? Ai chủ trì tham mưu? Nhiệm vụ của họ trong việc đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã?.

Câu 2: Để thực hiện xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã hằng năm, anh, chị triển khai chỉ đạo như thế nào?

Câu 3: Hội Khuyến học cấp xã làm những việc gì để tham mưu cho UBND xã tiến hành đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã?

Câu 4: Việc đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã được thực hiện khoảng thời gian nào trong năm? Cụ thể từng khoảng thời gian đó làm những việc gì?

Câu 5: Tổ chức việc giám sát, thu thập minh chứng, đánh giá các tiêu chí như thế nào?

Câu 6: Hồ sơ đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã gồm những văn bản gì?

Câu 7: Việc thu thập minh chứng, cho điểm các tiêu chí và xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã.

Hơn 30 ý kiến thảo luận tại 3 đợt (3 cụm), có thể khẳng định việc tập huấn kỹ Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 là rất cần thiết, bổ ích. Việc tập huấn có tính hệ thống, thống nhất, đã giúp cho học viên xử lý tốt các tình huống xảy ra tại cơ sở khi thực hiện Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 đi vào thực chất.

Cái khó khăn lớn nhất trong việc tổ chức thực hiện Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 tại cơ sở là kinh phí thực hiện; Ban Chỉ đạo xây dựng xã hội học tập (nay là Ban chỉ đạo đổi mới Giáo dục - Đào tạo) cấp huyện, xã, nơi có, nơi không. Nơi có nhưng không hoạt động. Các tiêu chí của Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 có một số chỗ chưa thật giống nhau khi xét một danh hiệu, gây băn khoăn khi thực thi tại cơ sở.

Qua lớp tập huấn, báo cáo viên, các học viên thấy rằng, tới đây, cần phải giải quyết một số vấn đề có tính chất đồng bộ, thống nhất để thực hiện Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 thuận lợi, đạt hiệu quả, chất lượng cao.

Thứ nhất: Bộ Giáo dục và Đào tạo  cần có Hướng dẫn về nguồn kinh phí chi để thực hiện Thông tư 44 tại xã, ít nhất mỗi xã phải có 15 triệu đồng mới thực hiện được tất cả các công việc.

Thứ hai: Bộ Giáo dục và Đào tạo có thể chỉnh sửa lại Thông tư 44, phần tổ chức thực hiện thuộc ngành Giáo dục và Đào tạo, không như hiện nay, Bộ ra Thông tư, Hội Khuyến học tổ chức thực hiện.

Thứ ba: Ban chỉ đạo xây dựng xã hội học tập (Nay là đổi mới giáo dục) cấp tỉnh, huyện, xã phải hoạt động. Như vậy mới tạo được sức mạnh tổng hợp, thống nhất trong quá trình tổ chức thực hiện Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200.

Thứ tư: Cấp ủy, chính quyền các cấp, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, Hội cần đưa việc thực hiện Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 vào chương trình, nội dung công tác hằng năm. Coi việc này là một tiêu chí để xét, công nhận chi, đảng bộ trong sạch, vững mạnh, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể, hội hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Việc xếp loại, đánh giá, công bố danh hiệu “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”, “Đơn vị học tập” (cấp xã) nên được tiến hành vào dịp 18/11 hằng năm nhân kỷ niệm Ngày thành lập Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ngày Hội Đại Đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư.

Thứ năm: Phải có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa Hội Khuyến học các cấp với ngành Giáo dục và Đào tạo trong việc tổ chức thực hiện Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200.

Thứ sáu: Hội Khuyến học các cấp  phải thực sự chủ động, sáng tạo trong việc tham mưu, lập kế hoạch công việc, trình, bảo vệ cấp có thẩm quyền về kinh phí để thực hiện Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 hằng năm.

Thứ bảy: Khi xét, xếp loại, công nhận danh hiệu “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”, “Đơn vị học tập” thuộc xã quản lý, " Đợn vị học tập" cấp xã phải đảm bảo tiêu chuẩn, quy trình, minh chứng như đã quy định, không chủ quan, đại khái, ước lượng.

Thứ tám: Tránh hình thức khi xét, xếp loại, đánh giá, công nhận các danh hiệu, phải chú ý tính thống nhất giữa các văn bản: Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200.

Thứ chín: Sở Giáo dục và Đào tạo, Hội Khuyến học tỉnh cần có Hướng dẫn cụ thể về việc chấm điểm, xếp loại các danh hiệu; Có điều chỉnh, bổ sung một số chi tiết cho phù hợp, thống nhất.

Thứ mười: Các cấp Hội Khuyến học , ngành giáo dục nhất là ở cấp xã, cần tiếp tục tổ chức tập huấn sâu Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 cho đội ngũ trưởng thôn, bản, trưởng ban khuyến học, Bí thư các chi bộ...để Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 được phát động, gây dựng ngay từ cấp cơ sở thấp nhất.

Việc tập huấn Thông tư 44, Quyết định 448, Kế hoạch 200 của Sở Giáo dục và Đào tạo, Hội Khuyến học tỉnh vừa qua thực sự đã đem lại nhiều bổ ích và như thế, nhất định sẽ có sự lan tỏa, tác dụng mạnh mẽ để xây dựng thành công các danh hiệu: “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập” (Do xã quản lý),  “Đơn vị học tập” cấp xã trên địa bàn tỉnh Hà Giang trong thời gian tới, góp phần xây dựng thành công XHHT tại tỉnh Hà Giang.

Hạng Mí De
Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Hà Giang