Có thể hiểu một xã hội học tập (XHHT) là một xã hội ở đó ai cũng được học tập và tự học thường xuyên, suốt đời và ai cũng có trách nhiệm đối với việc học tập từ trong gia đình và ngoài xã hội.

Trong xã hội học tập, hình thành mạng lưới giáo dục và đào tạo rộng khắp gồm giáo dục trong nhà trường và giáo dục ngoài nhà trường. Hai hệ thống này gắn bó, liên kết, liên thông chặt chẽ với nhau trên nguyên tắc “học thường xuyên, học suốt đời” tạo ra XHHT với sự đa dạng về nội dung, hình thức, phương tiện học tập, mở rộng khả năng lựa chọn cách thức học tập cho phù hợp với hoàn cảnh từng người.

Với mục tiêu trên, trong những năm qua, Hội Khuyến học tỉnh đã làm tốt công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về sự học cho toàn xã hội về khuyến học, khuyến tài, xây dựng XHHT; tham mưu với Tỉnh uỷ ban hành Chỉ thị số 10 ngày 8/8/2002 “Về tăng cường sự lãnh đạo phát triển mạng lưới và hoạt động các trung tâm học tập cộng đồng”; Chỉ thị số 11 ngày 18/6/2007 “Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập”. Tỉnh uỷ đã ra 11 văn bản, UBND tỉnh ra 7 quyết định và nhiều văn bản chỉ đạo hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng XHHT trên địa bàn tỉnh. Đến nay, Hội Khuyến học tỉnh đã có hệ thống tổ chức chặt chẽ từ tỉnh đến cơ sở với 13 hội cấp huyện, 277 hội cấp xã, 5.288 chi hội và ban khuyến học, 337.749 hội viên. Tỷ lệ tập hợp hội viên đạt 25,53% dân số. Cùng với đó, hoạt động hỗ trợ giáo dục được triển khai mạnh mẽ thông qua các hình thức như: Vận động học sinh ra lớp, hạn chế tình trạng học sinh lưu ban, bỏ học; quản lý học sinh tại cộng đồng qua phong trào “Tiếng trống khuyến học”; tham gia thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, vận động hỗ trợ xây dựng cơ sở vật chất nhà trường; tích cực vận động các tổ chức, cá nhân tham gia chương trình “Tiếp sức học sinh nghèo tới trường”; chương trình hỗ trợ học sinh nghèo theo hình thức 1+n; chương trình tặng “Nhà mái ấm khuyến học”, “Bò khuyến học”; chương trình “Chắp cánh ước mơ”. 15 năm qua, toàn tỉnh đã hỗ trợ học sinh nghèo và khen thưởng học sinh, sinh viên, giáo viên giỏi trị giá hơn 283 tỷ đồng; vận động các tổ chức, cá nhân hỗ trợ xây dựng cơ sở vật chất nhà trường, mua sắm trang thiết bị phục vụ dạy và học trị giá gần 400 tỷ đồng.

Hoạt động khuyến học đã góp phần tạo động lực thúc đẩy sự nghiệp giáo dục trên địa bàn tỉnh phát triển. Điều này được thể hiện ở quy mô, mạng lưới trường lớp đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân; chất lượng giáo dục và đào tạo tiếp tục được củng cố và giữ vững; cơ sở vật chất được tăng cường. Toàn tỉnh hiện có 573/915 trường đạt chuẩn quốc gia. Phú Thọ là tỉnh đứng thứ 6 toàn quốc đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi vào tháng 12/2012. Kết quả phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi mức độ 1 và phổ cập giáo dục THCS được duy trì và củng cố vững chắc. Phong trào học tập trong nhân dân được đẩy mạnh. Tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi từ 15-60 chiếm 99,76%; từ 15-35 tuổi chiếm 99,96%, vượt chỉ tiêu của Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020”. Phong trào xây dựng gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học, cộng đồng, đơn vị khuyến học đã có bước phát triển mạnh mẽ, lan rộng khắp các địa bàn, thu hút đông đảo lực lượng tham gia. Trung bình hằng năm, toàn tỉnh có trên 90% gia đình đạt danh hiệu “Gia đình hiếu học”; 85% dòng họ đạt danh hiệu “Dòng họ hiếu học”; 87% cộng đồng đạt danh hiệu “Cộng đồng khuyến học”. Tỉnh đã 4 lần tổ chức Đại hội Thi đua Khuyến học. Thực hiện kế hoạch số 2577 ngày 23/6/2014 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Đề án “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020”, toàn tỉnh có 425 gia đình, 50 dòng họ, 72 cộng đồng tham gia thí điểm, kết quả 100% gia đình, dòng họ, cộng đồng thí điểm đạt danh hiệu “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”. Để góp phần xây dựng XHHT, Hội Khuyến học tỉnh phối hợp với Sở GD&ĐT tham mưu với Ban Thường vụ Tỉnh uỷ ra Chỉ thị số 10 ngày 8/8/2002 “Về tăng cường sự lãnh đạo và phát triển mạng lưới và hoạt động các trung tâm học tập cộng đồng (TTHTCĐ)”, nhờ đó đến cuối năm 2003, 100% xã, phường, thị trấn thành lập được trung tâm học tập cộng đồng. Hoạt động của các TTHTCĐ đã góp phần thực hiện các chương trình xoá mù chữ, giữ vững và củng cố kết quả phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập THCS. Trình độ dân trí, khả năng ứng dụng các tiến bộ KHKT của người dân được nâng lên, góp phần xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Xây dựng quỹ khuyến học được coi là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong hoạt động của Hội, vì vậy hoạt động này được triển khai mạnh mẽ với nhiều hình thức khác nhau.

Từ năm 2005 đến nay, các cấp hội trong tỉnh đã vận động được trên 314 tỷ đồng. Phong trào “Tiết kiệm nuôi lợn nhựa khuyến học” được triển khai từ năm 2013, qua 2 năm thực hiện, toàn tỉnh tiết kiệm được gần 28,5 tỷ đồng. Năm 2011, UBND tỉnh cho phép thành lập Quỹ Khuyến học, khuyến tài Đất Tổ, đến nay Quỹ đã có số vốn 30 tỷ đồng. Quỹ đã 5 lần tổ chức Chương trình “Chắp cánh ước mơ”, đã trao thưởng cho 930 học sinh, sinh viên, vận động viên; 181 giáo viên, giảng viên, huấn luyện viên, đạt thành tích xuất sắc trong các kỳ thi cấp tỉnh, quốc gia và quốc tế; hỗ trợ 339 sinh viên nghèo đỗ đại học đạt điểm cao và hỗ trợ bồi dưỡng các đội tuyển tham dự thi học sinh giỏi cấp quốc gia, quốc tế với số tiền trên 4,6 tỷ đồng. Cùng với việc tổ chức các hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng XHHT, công tác đối ngoại được coi trọng với nhiều hoạt động ý nghĩa. Hội phối hợp với Vụ Kinh tế địa phương (Bộ Ngoại giao) tổ chức chương trình tập huấn nâng cao năng lực lãnh đạo và quản lý cho 72 cán bộ nữ chủ chốt của tỉnh và các huyện, thị, thành; phối hợp với tổ chức UNESCO tại Việt Nam và Hội Di sản văn hóa Việt Nam tổ chức hội thảo “Giáo dục di sản văn hóa trong nhà trường”; xây dựng chương trình phối hợp với MTTQ và các sở, ngành, đoàn thể về khuyến học, khuyến tài, xây dựng XHHT... Với những kết quả trên khẳng định vai trò của khuyến học đã góp phần quan trọng trong xây dựng XHHT. Việc xây dựng XHHT vừa là một nhiệm vụ chiến lược cấp bách vừa là một nhiệm vụ cơ bản lâu dài, góp phần quyết định sự thành công của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Anh Thơ