Giờ đây, phong trào ”Ba đỡ đầu” của Hội Khuyến học tỉnh Quảng Ninh đã không còn xa lạ với nhiều người nhưng khẳng định đó là cách làm mới, sáng tạo; chỉ riêng có của tỉnh Quảng Ninh trong công tác khuyến học, khuyến tài thì chưa hẳn nhiều người đã biết.

Theo ông Vũ Cẩm, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội Khuyến học tỉnh, Quảng Ninh thành lập Hội Khuyến học khá muộn, sau cả nước tới 8 năm. Do vậy, những năm đầu, nhiều mặt công tác của hoạt động khuyến học, khuyến tài cũng chưa thật sự hiệu quả. “Trước yêu cầu phải phát triển phong trào khuyến học, khuyến tài theo chiều sâu nghĩa là đưa phong trào đến những đối tượng cần thiết nhất, cấp bách nhất. Làm sao cho xã hội chúng ta không để một em nào vì hoàn cảnh khó khăn không được học, có tài năng không được đào tạo. BCH Hội đã họp lại và quyết định phát động phong trào “Ba đỡ đầu” vào tháng 9-2007” - Ông Vũ Cẩm nói.

Với mục đích ấy, phong trào “Ba đỡ đầu” được cụ thể hoá thành: Đỡ đầu học sinh nghèo vượt khó; đỡ đầu học sinh giỏi thành tài; đỡ đầu học sinh khuyết tật vươn lên. Phong trào này đã được phát động sâu rộng từ cấp tỉnh, cấp huyện, thị xã, thành phố đến cấp xã, phường, thị trấn. Để tăng “sức nặng” cho Hội Khuyến học các cấp khi triển khai hoạt động nói chung và phong trào này nói riêng, Hội Khuyến học tỉnh đã tham mưu đề xuất mời các đồng chí lãnh đạo đương nhiệm từ tỉnh đến các địa phương tham gia và giữ cương vị Chủ tịch Hội khuyến học ở các cấp. Theo đó, ở hầu hết các huyện, TX, TP thì đồng chí Phó Chủ tịch phụ trách văn xã làm Chủ tịch Hội. Riêng Hội Khuyến học tỉnh, trực tiếp đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ làm Chủ tịch Hội.

Với hệ thống tổ chức Hội thống nhất, đoàn kết; đội ngũ cán bộ Hội Khuyến học các cấp đều là những người tận tụy, trách nhiệm, phong trào “Ba đỡ đầu đã được triển khai đa dạng, linh hoạt, từ ít đến nhiều, từ hẹp đến rộng, công khai và minh bạch. Ban đầu, mỗi khi phát hiện ra 1 trường hợp cần đỡ đầu, cán bộ Hội các cấp lại đến “gõ cửa” từng doanh nghiệp, từng cá nhân có điều kiện để vận động. Lâu dần, việc hỗ trợ, đỡ đầu cho các đối tượng đã trở thành hoạt động tự nguyện. Nhiều doanh nghiệp, cá nhân không cần đợi Hội Khuyến học giới thiệu mà đã chủ động tìm đến hỗ trợ các địa chỉ thông qua nhiều kênh thông tin. Điển hình như trường hợp của ông Lê Đình Hưng, nguyên Trưởng Phòng Giáo dục tiểu học (Sở GD-ĐT Quảng Ninh), qua bài báo phản ánh đăng trên Báo Quảng Ninh về trường hợp ba chị em mồ côi cả cha lẫn mẹ ở huyện Tiên Yên, ông đã cùng gia đình tìm đến hỗ trợ cho mỗi em 500.000 đồng/tháng trong suốt thời gian học ở phổ thông đến tuổi trưởng thành. Hay ông Tiêu Vĩnh Ngọc ở TP Cẩm Phả thấy em Nguyễn Thị Sim ở phường Cẩm Sơn (TP Cẩm Phả) mồ côi cả cha lẫn mẹ, trúng tuyển hai trường đại học không có tiền đi học ông đã nhận đỡ đầu, hỗ trợ ngay 15 triệu đồng để em chuẩn bị vào học và cấp mỗi tháng 500.000 đồng trong suốt quá trình em học đại học. Hay như Hiệp hội doanh nghiệp TP Cẩm Phả cũng là một điểm sáng của phong trào “Ba đỡ đầu”. Chỉ trong 3 năm (từ 2010 đến 2012), Hiệp hội đã tặng học bổng thường xuyên cho 30 học sinh nghèo hiếu học vào mỗi dịp đầu năm học mới, trị giá từ 2,5 đến 2,7 triệu đồng/suất. Ngoài trợ cấp thường xuyên cho trường hợp em Nguyễn Xuân Ngọc bị tai nạn tàu hoả, Hiệp hội còn trợ cấp thường xuyên cho 2 em Nguyễn Đức Hải, Trường Tiểu học Võ Thị Sáu (Cẩm Phú, TP Cẩm Phả) và Bùi Thị Thu Huyền, Trường THCS Cẩm Thành (TP Cẩm Phả) số tiền học bổng 6 triệu đồng/năm/em. Vào những dịp lễ, tết hàng năm hay những ngày kỷ niệm thương binh, liệt sĩ, nạn nhân chất độc da cam, tháng hành động vì trẻ em, Hiệp hội đều tổ chức đi thăm, tặng quà trực tiếp cho các đối tượng con gia đình nghèo, gia đình chính sách…Ở huyện Đông Triều, công tác vận động đóng góp, xây dựng quỹ khuyến học đựơc sự hưởng ứng, đóng góp của toàn dân, các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm…Quỹ khuyến học của toàn huyện đã huy động được, Hội khuyến học 21 xã, thị trấn ngoài việc giành quỹ khen thưởng cho giáo viên, học sinh có thành tích xuất sắc trong học tập và giảng dạy…tổ chức Hội địa phương còn đảm nhận đỡ đầu học sinh nghèo vượt khó, học sinh khuyết tật…

“Phong trào “Ba đỡ đầu” cùng với Quỹ khuyến học và học bổng do các đơn vị, cá nhân hảo tâm trao tặng cho học sinh nghèo vượt khó đã tạo ra nguồn lực đáng kể cho hoạt động khuyến học, khuyến tài trong tỉnh. Đáng mừng hơn là phong trào đã góp phần làm thay đổi số phận của nhiều trẻ em có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt; nhiều trẻ em có tài năng được đào tạo. Với hiệu quả này, phong trào vẫn sẽ được Hội tiếp tục duy trì và thường xuyên đổi mới hình thức hỗ trợ, đỡ đầu để phong trào phát triển lên tầm mới” - ông Hoàng Hồng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Khuyến học tỉnh Quảng Ninh khẳng định.

Nguyễn Sơn