Tả Văn Chư là xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc Mông thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Hà, nổi tiếng là vùng đất giàu truyền thống hiếu học. Trong quá khứ, nơi đây đã sản sinh ra nhiều lớp cán bộ, lãnh đạo tỉnh, huyện, nguyên thủ quốc gia. Phát huy truyền thống tốt đẹp đó, hiện nay, Tả Văn Chư hết sức quan tâm chăm lo công tác khuyến học, khuyến tài, phát triển sự nghiệp giáo dục địa phương.

Năm 2004, xã Tả văn Chư mới có một ngôi trường chính liên cấp học, và 4 phân hiệu trường học liên cấp ở 4 thôn, bản, gồm; hệ học mầm non có 4 lớp, 14 lớp tiểu học, hệ học trung học cơ sở mới có 2 lớp 6 với vẻn vẹn 57 học sinh. Hạ tầng cơ sở, vật chất- kỹ thuật thiếu thốn, thiếu giáo viên, phòng học, phòng ở cho học sinh bán trú và giáo viên, tỷ lệ học sinh đi học chuyên cần thấp, nhiều học sinh bỏ học, bỏ giờ ở nhà làm lụng giúp gia đình, đặc biệt là thời điểm trồng trọt, cấy hái, mùa đông rét mướt, mưa bão, lũ.., chất lượng giáo dục còn hạn chế. Trước thực trạng này, những năm qua, xã Tả văn Chư hết sức quan tâm đã quan tâm thực hiện tốt công tác khuyến học, khuyến tài, chăm lo phát triển sự nghiệp giáo dục.

Tháng 10 năm 2004, Tả Văn Chư thành lập Hội khuyến học xã. Đến nay phát triển có 11 chi hội khuyến học ở 11/11 thôn, bản, 3 chi hội trường học của 3 hệ học trong xã, với tổng số 153 hội viên, trong đó ban chấp hành Hội có 21 đồng chí. 5 năm qua, Hội khuyến học xã đã thực hiện tốt nhiệm vụ, chăm lo công tác khuyến học, khuyến tài, góp phần thúc đẩy phát triển sự nghiệp giáo dục địa phương. Trước hết, Hội thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động, đặc biệt là thông qua việc các thành viên Ban chấp hành, nhất là các giáo viên đến tận nhà, tận thôn vận động, đưa nội dung khuyến học, khuyến tài lồng gắn vào nội dung sinh hoạt thôn, bản hàng tháng, trong các buổi học tại trung tâm học tập cộng động xã… đã giúp đồng bào dân tộc Mông nâng cao nhận thức, hiểu biết hạn chế, tác hại của các tập quán, hủ tục lạc hậu; “trọng nam khinh nữ”, không cho con gái đi học, tảo hôn, cho con em nghỉ học ở nhà “chăn thả rông gia súc”… ý nghĩa của giáo dục đối với xoá nghèo, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống … từ đó đồng bào dân tộc Mông tích cực hưởng ứng tham gia công tác xã hội hoá giáo dục, khuyến học, khuyên tài, phát triển mô hình “học nội trú dân nuôi”, quyên góp tiền của, lương thực, công lao động, nguyên vật liệu… xây dựng phòng ở, trường học… chăm lo học hành cho con cái mình. Hội khuyến học xã phát động phong trào thi đua khuyến học, khuyến tài gắn với các phong trào thi đua yêu nước, có biện pháp khen thưởng, động viên qua đó thu hút đồng bào Mông ở 11/11 thôn bản tích cực hưởng ứng thi đua thực hiện, chăm lo nuôi dạy, giáo dục con em. Đồng thời xã Tả Văn Chư quản lý và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn Nhà nước như vốn chương trình 135 CP, vốn ngân sách địa phương, huy động vốn của các cơ quan, đơn vị nhận đỡ đầu, giúp đỡ xã theo sự phân công của tỉnh uỷ Lào Cai ưu tiên đầu tư xây dựng, phát triển hạ tầng cơ sở, vật chất- kỹ thuật phục vụ hiệu quả phát triển sự nghiệp giáo dục địa phương. Điều này được thể hiện 5 năm qua, Tả Văn Chư được Nhà nước đầu tư trên 10 tỷ đồng xây dựng trường chính cấp 1, cấp 2, trường mầm non và các phân hiệu trường học cấp 1, mầm non ở 11/11 thôn, bản. Hai cơ quan nhận đỡ đầu, giúp đỡ xã là Công ty A Pa Tít Lào Cai hỗ trựo 80 triệu đồng xây dựng trường chính cấp 1, xây bếp và tặng chăn màn cho học sinh học nội trú dân nuôi. Sở Công thương Lào Cai hỗ trợ chăn màn, các vật dụng sinh hoạt cho học sinh học nội trú dân nuôi, xây dựng hạ tầng cơ sở trường mầm non, trị giá 25 triệu đồng. Đồng bào dân tộc Mông trong xã tích cực thi đua khuyến học, khuyến tài thông qua việc cho con em đi học đầy đủ, chăm lo nuôi dạy, giáo dục con cái, đóng góp trên 10 tấn thóc cho con em mình học bán trú dân nuôi, 30 mét khối đá làm sân trường tiểu học, góp 2 triệu đồng đóng bàn ghế học, đóng góp nguyên vật liệu; gỗ sa mộc, ván, cây mai và tham gia công làm phòng học lớp mẫu giáo ở phân hiệu thôn Nhù Cồ Ván và làm phòng ở cho giáo viên, trị giá 40 triệu đồng. Đặc biệt cuối tháng 3 vừa qua, đồng bào Mông trong xã đã tham gia 450 công lao động, trị giá trên 10 triệu đồng, mở tuyến đường giao thông nông thôn dài 2,5 km từ khu dân cư Nhù Cồ Ván B đến phân hiệu trường học cấp 1 và mầm non thuộc địa phận khu dân cư Nhù Cồ Ván C của thôn Nhù Cồ Ván, giúp học sinh đi học dễ dàng hơn trong mùa mưa bão và mùa rét. Nổi bật trong phong trào phải kể đến thôn Nhù Cồ Ván, Lả gì Thàng, Tả Văn Chư… trong số nhiều gia đình người Mông trong xã được công nhận danh hiệu; “gia đình hiếu học”, phải kể đến gia đình ông Tráng A Vu, 56 tuổi, dân tộc Mông, ở thôn Tả Văn Chư. Được sự quan tâm Nhà nước, địa phương thông qua việc nhận con cái của gia đình theo học trường nội trú tại huyện tỉnh, các trường học ở xã có nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ học sinh người dân tộc thiểu số và sự giúp đỡ, động viên về vật chất và tinh thần của anh em họ hàng, lòng hi sinh nuôi dạy con cái nên cả 8 con em của gia đình ông Vu được đi học đầy đủ. Không phụ lòng cha mẹ, gia đình, các con của gia đình chăm ngoan, học tốt, trưởng thành, lập nghiệp. Hiện có 03 người con đã tham gia công tác. Người con trai cả- anh Tráng Văn Sơn, 30 tuổi, sau khi học xong Đại học sư phạm Thái nguyên, khoa hoá- lý, đã trở về quê hương Bắc Hà, công tác tại trường cấp III Bảo Nhai. Người con gái thứ 3- chị Tráng Thị Hoa, 27 tuổi, sau khi học xong Đại học luật, được tuyển dụng công tác tại Sở tư pháp Lào Cai. Người con trai thứ 2 là anh Tráng Ba Điện, 26 tuổi- học xong trung cấp Đoàn, hiện là bí thư Đoàn xã Tả Văn Chư, 3 người con trai tiếp theo hiện đang học các trường đại học, cao đẳng chuyên nghiệp. Đây là niềm vui, hạnh phúc lớn nhất đối với vợ chồng ông Vu. Ông Vu vinh dự là 1 trong 3 gia đình hiếu học tiêu biểu đại diện các gia đình hiếu học của tỉnh Lào Cai dự Đại hội khuyến học toàn quốc lần thứ 2 năm 2007.

Nhờ chăm lo công tác khuyến học, khuyến tài, sự nghiệp giáo dục ở vùng đồng bào Mông Tả Văn Chư không ngừng phát triển. Đến năm học 2008- 2009 này, xã có 3 điểm trường chính được xây dựng hiện đại, khang trang, 11/11 thôn, bản có phân hiệu trường học, có 10 lớp mầm non, 27 lớp tiểu học và trung học cơ sở có 7 lớp từ lớp 6 đến lớp 9, với tổng số 655 học sinh. Nhờ công tác tuyên truyền, vận động hiệu quả giúp đồng bào Mông nâng cao nhận thức, cho con em đi học đầy đủ và đặc biệt là hiệu quả phát triển mô hình; “học nội trú dân nuôi” với 88 em học sinh cấp 2 ở các thôn, bản xa như Nhù Cồ Ván, Lả Gì Thàng… đã góp phần nâng cao tỷ lệ chuyên cần trên 90%, tỷ lệ học sinh đúng độ tuổi ra lớp ở 3 cấp học đạt 98,3%, tỷ lệ chuyển lớp trên 98%... Xã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và chống mù chữ năm 2005, phổ cập giáo dục trung học cơ sở năm 2006 và giữ vững đến nay.

Bài, ảnh; Trần Thuý Hường
Uỷ ban mặt trận tổ quốc Việt Nam huyện Bắc Hà

BBT