tỏa dương

Lương y Vũ Quốc Trung

Đau dây thần kinh hông là chứng đau rễ thần kinh thắt lưng 5 và cùng 1, có đặc tính đau lan theo đường đi của dây thần kinh hông (từ thắt lưng xuống mông) dọc theo mặt sau đùi, xuống cẳng chân, xiên ra ngón cái hoặc út tùy theo rễ bị đau. Đau tăng khi đứng lâu, ngồi lâu, khi ho, hắt hơi, giảm đau khi nằm, tăng lên lúc nửa đêm về sáng, rối loạn cảm giác các ngón.

Theo y học cổ truyền, đau dây thần kinh tọa thuộc phạm trù "chứng tý", "tọa cốt phong".

Nguyên nhân bệnh có thể do cơ thể hư, khe cơ trống rỗng, phong hàn thấp nhân đó xâm phạm vào kinh lạc mà thành. Như vậy, nguyên nhân bên trong là cơ thể suy nhược, mệt mỏi quá độ, phòng thất suy tổn, nguyên nhân bên ngoài là 3 loại tà của phong, hàn, thấp.

Người đau thần kinh không có các triệu chứng:

Khớp đùi đau mỏi, co duỗi bất lợi, vận động không linh hoạt, trường hợp thiên về phong thì đau không có chỗ cố định, sợ gió lạnh, rêu lưỡi trắng hoặc nhớt, mạch phù; trường hợp thiên về hàn thì đau có chỗ cố định, gặp lạnh càng nặng, giữ ấm thì giảm, đau như kim châm, cảm giác lạnh cục bộ, rêu lưỡi trắng, mạch huyền; trường hợp thiên về thấp thì nặng nề, tê dại, điểm đau cố định không di chuyển, khớp sưng nề, rêu lưỡi trắng nhớt, mạch nhu hoãn.

Đau thần kinh tọa có các thể khác nhau, mỗi thể có những triệu chứng và bài thuốc riêng:

Thể hàn uất huyết ngừng trệ: Lưng đùi đau mạnh, co duỗi khó khăn, đau một nơi cố định, chườm nóng thì giảm đau, rêu lưỡi trắng, mạch khẩn.

Bài thuốc: Bạch chỉ 12g, chích thảo 6g, phục linh 12g, bán hạ 8g, đương quy 12g, thược dược 12g, can khương 6g, hậu phác 10g, thương truật 10g, cát cánh 8g, ma hoàng 12g, trần bì 6g, chỉ xác 10g, nhục quế 4g, xuyên khung 12g. Sắc uống ngày một thang chia làm 3 lần, uống ấm.

Thể thấp nhiệt trở trệ: Lưng đùi đau căng, gặp lạnh bệnh bớt, phát sốt, xương khớp đau nhức, rêu lưỡi vàng bệu.

Bài thuốc: Bán hạ 12g, liên kiều 12g, văn tằm sa 12, hạnh nhân 20g, phòng kỷ 20g, vỏ đậu đỏ 12g, hoạt thạch 20g, sơn chi 12g, ý dĩ 20g. Sắc uống ngày một thang chia làm 3 lần, uống ấm.

Thể can thận hư tổn: Lưng đùi đau nhức, chân yếu, chóng mặt ù tai, lòng bàn chân bàn tay mỏ ác nóng, họng khô, lưỡi đỏ.

Bài thuốc: Bạch thược 8g, tỏa dương 6g, can khương 2g, quy bản 16g, trần bì 8g, hoàng bá 3g, thục địa 8g, tri mẫu 8g. Sắc uống ngày một thang chia làm 3 lần, uống ấm.

Admin (Theo Báo sức khỏe và đời sống)