4 không và 2 trăn trở

Thưa Phó Thủ tướng cuộc vận động “hai không” của ngành được khởi xướng từ năm học 2006 – 2007 sau một năm, “hai không” đã được nhân lên thành “bốn không”. Không tiêu cực trong thi cử, không bị bệnh thành tích trong ngành Giáo dục, không ngồi nhầm lớp và không vi phạm đạo đức nhà giáo. Lý do của sự gấp đôi “không” này là gì vậy?

Muốn thúc đẩy sự nghiệp giáo dục còn cần thêm hai điều phải làm tốt hơn. Đó là khắc phục hiện tượng ngồi nhầm lớp ở học sinh và chấn chỉnh một bộ phận nhà giáo có đạo đức chưa phù hợp với trách nhiệm, lương tâm của mình.

Đối với vấn đề không ngồi nhầm lớp, Bộ GD&ĐT đã hướng dẫn các tỉnh cần rà xét chất lượng học sinh ngay từ đầu năm học để đề ra giải pháp phù hợp. Khắc phục tình trạng ngồi nhầm lớp là một công việc phải tập trung giải quyết trong 3 năm tới.

Đối với không vi phạm đạo đức nhà giáo thì điều này cũng phải làm hết sức quyết liệt. Ngay từ đầu năm học 2007 - 2008, tất cả trường phổ thông sẽ có các cuộc sinh hoạt toàn trường để làm rõ thêm vấn đề này.

Khi tiếp tục khởi xướng thêm "hai không" nữa để thành “bốn không” những điều gì đang làm Phó Thủ tướng trăn trở nhất?

Vấn đề tạo sự đồng thuận và quyết tâm của gia đình cùng nhà trường khắc phục việc học tập yếu kém của học sinh là hết sức quan trọng.

Một số nơi ở vùng sâu, vùng thôn bản Nghệ An có sáng kiến tốt: Đến 7h tối, có người đánh trống, gọi là “tiếng trống học bài”. Nghĩa là, đến giờ đó, các gia đình quan tâm và nhắc nhở các cháu học tập.

Một vấn đề quan trọng nữa là quan tâm đến đội ngũ giáo viên. Hiện nay, Bộ đang chuẩn bị trình Chính phủ cơ chế lương mới của nhà giáo. Đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên làm việc, cũng như những giáo viên công tác tại vùng có nhiều khó khăn có chế độ luân phiên.

Trong đợt sinh hoạt đầu năm, chúng tôi đề nghị thầy cô giáo ở các trường tự xem lại trong những năm học vừa qua, đặc biệt năm vừa rồi, mình đã chăm sóc ứng xử học trò chưa đúng chỗ nào. Nếu thấy không thể khắc phục những hạn chế đó thì không nên ở lại trong ngành, có thể chọn việc khác.

Chúng tôi tin rằng, với yêu cầu như vậy các cơ sở sẽ phát huy sáng kiến để động viên và tôn vinh các thầy cô giáo.

Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức và tự học - đây là yêu cầu rất bức xúc đối với giáo dục nước ta trong quá trình phát triển. Vì nếu học trò không có khả năng tự học thì sẽ không hội nhập phát triển lâu dài được mà muốn học trò tự học được thì trước hết các thầy cô giáo phải là tấm gương đạo đức và tự học.

Bậc đại học tập trung vào “ một không”

Có vẻ như Phó Thủ tướng dành cho mình sự ưu tiên nhiều hơn đối với giáo dục phổ thông khi “bốn không” chủ yếu là hướng tới bậc học này?

Về giáo dục đại học, vấn đề bức xúc nhất là đào tạo không đạt chuẩn và không đáp ứng yêu cầu xã hội. Vì thế, đối với bậc học này chỉ cần tập trung "một không". Đó là "nói không với đào tạo không theo nhu cầu xã hội". Vì sao phải đặt vấn đề này? Vì dây chính là sứ mạng giáo dục đào tạo nghề nghiệp mà ngành giáo dục phải gánh vác trong việc cung cấp nguồn nhân lực các trình độ cao cho CNH, HĐH đất nước.

Thực tế nhiều trường đại học hiện nay đã đào tạo ra những sinh viên không có năng lực hành nghề đúng chuẩn bằng đại học hoặc khi đi làm không đáp ứng được nhu cầu của công việc. Việc này kéo dài đã lâu và nếu còn kéo dài còn gây lãng phí cho xã hội. Những người không đạt chuẩn đi làm sẽ không phải là nhân tố làm tăng hiệu quả công việc mà ngược lại, có khi lại gây ra hậu quả xấu cho đơn vị sử dụng họ.

Như vậy, việc đào tạo không theo nhu cầu xã hội quả thật là một căn bệnh khá trầm kha của giáo dục ĐH. Theo Phó Thủ tướng thì “liều thuốc” nào là hữu hiệu để đặc trị căn bệnh này?

Để làm việc này, theo tôi giải pháp chính chúng ta sẽ phải làm là tăng thu cho nhà trường bằng tăng học phí. Vì duy trì học phí thấp thì các trường không có điều kiện hiện đại hoá cơ sở để đào tạo các nguồn nhân lực có chất lượng cao. Trong tháng 9, Bộ GD&ĐT sẽ gửi tới các trường ĐH, CĐ đề án học phí mới. Đề án này cơ bản là sẽ tăng học phí nhưng cũng có giảm học phí cho một số đối tượng nhất định như gia đình có hoàn cảnh khó khăn nhưng đạt chuẩn vào đại học; có học bổng khuyến khích các em học giỏi vào đại học , đồng thời hình thành chương trình cho vay để học ĐH. Vì thế với khu vực ĐH, vay tiền học là nguồn chính để đảm bảo các em khi đã trúng tuyển đều có thể học bằng thu nhập của gia đình hoặc bằng tiền vay.

Cùng với việc tăng học phí, chúng tôi đã có chỉ thị để Hiệu trưởng các trường bàn bạc với Đảng uỷ trường, Công đoàn, Đoàn thanh niên có nghị quyết triển khai cuộc vận động “Nói không với đào tạo không theo nhu cầu xã hội”. Theo đó, từng trường từng khoa thảo luận xem ngành học nào, khoa nào, hình thức đào tạo nào, bậc đào tạo nào (thạc sĩ, đại học, tiến sĩ) trường mình có hiện tượng chưa đáp ứng nhu cầu xã hội để đề xuất trực tiếp một cách có hệ thống các giải pháp khắc phục. Phải có lộ trình sao cho 3 năm tới các trường phải chuyển được theo hướng này.

Một năm qua giữa buồn và vui

Sau một năm quyết liệt đổi mới cho ngành Giáo dục, cảm giác của Phó Thủ tướng như thế nào và ông có mong muốn gì trước thềm năm học mới ?

Chúng tôi mừng vì nhân dân không trách mình tổ chức thi nghiêm túc, điều đó là sự động viên chúng tôi. Chúng tôi rất biết ơn lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền các tỉnh ngay đầu năm học 2006 - 2007 đã có chỉ thị cho ngành Giáo dục địa phương mình tham gia tích cực cuộc vận động “hai không” của ngành.

Trước kết quả thi tốt nghiệp THPT năm nay kém hơn năm trước, một mặt chúng tôi rất buồn vì chưa làm tròn trách nhiệm xã hội, chưa đáp ứng nhu cầu của dân. Nhưng cái vui là chúng ta đã nói thẳng, nói rõ các yếu kém của ngành và nhân dân đang đòi hỏi ngành phải làm tốt điều này hơn.

Mong muốn trong năm học tới và những năm tiếp theo, chúng tôi tiếp tục được sự ủng hộ quyết liệt như vậy và cao hơn nữa của các cấp uỷ, chính quyền địa phương, phụ huynh, thầy cô giáo và tất cả các em học sinh cùng chung sức để đẩy mạnh sự phát triển giáo dục.

Xin cảm ơn Phó Thủ tướng

MAI MINH thực hiện

Theo báo Khuyến học& Dân trí

admin