Chị là một người phụ nữ không được may mắn như bao người phụ nữ khác. Khi các con còn nhỏ một mình phải chống chèo làm lụng và nuôi các con ăn học trưởng thành; để rồi niềm hạnh phúc lớn đến với gia đình chị, cháu Hạnh học sinh lớp 11 trường chuyên Phan Bội Châu, giải nhì toàn quốc môn Lịch sử, vào thẳng đại học, chọn nghề dạy học, giúp ích cho đời.

Năm 1991 - một dấu ấn trong đời mà chị không thể nào quên, hạnh phúc gia đình tôi đổ vỡ cũng là dịp cháu Hiếu con trai đầu vào lớp 1. Ngày đầu tiên đưa cháu đến trường, con trẻ nô đùa vui chơi, còn chị mang trong mình bao nỗi lo âu; lo khi bị tác động của bạn bè về thân phận của nó, nó có mặc cảm không, có nhụt chí không, có chịu tiếp tục đi học nữa không? lo không biết có kham nổi nuôi ba đứa con thơ dại? lo cho các con đủ ăn đủ mặc đã khó, lại lo những ngày trái gió trở trời, con cái ốm đau, chăm sóc sao đây? Sợ mình không đủ sức bươn chải cho 3 đứa con ăn học khôn lớn và trưởng thành không? Lo làm thế nào để đưa con đến lớp và đón con về đúng giờ. Tôi lo không có đủ kiến thức để giúp cho con khi còn chưa tiếp thu đầy đủ bài ở lớp. Tất cả đeo bám chị một cách thầm lặng và nặng nề.

Ngày vào chợ buôn bán kiếm tiền nuôi con ăn học, đêm về tự sắp xếp thời gian vừa lo toan công việc vừa kiểm tra lại bài của con tiếp thu ở lớp mức độ nào; sau đó hướng dẫn thêm khi nào con hiểu kỹ mới thôi. Có lúc tôi xin các thầy cô giáo được tiếp thu bài ở lớp và mượn giáo án của cô giáo lớp con đang học để có thêm kiến thức. Chỗ nào cả mẹ và con chưa hiểu thì dẫn con đến nhà thầy cô gần gia đình nhờ giảng giúp. Cứ thế thời gian trôi dần theo năm tháng, các cháu cũng dần lớn khôn và lần lượt được vào trường chuyên nghiệp. Cuộc sống gia đình quá chật vật, nhà ở còn phải thuê mượn tạm, cơm ba bữa không đủ ăn, áo chưa có mặc đẹp; song, chính 3 đứa con ngoan, chăm học, chăm làm là nguồn động viên lớn giúp chị vượt qua tất cả.

Đến năm 1997, gia đình chị được địa phương chiếu cố hoàn cảnh, cho mua đất làm nhà, một căn nhà tuy nhỏ nhưng đã tạo nên cuộc sống 4 mẹ con chị dần dần ổn định, an cư lạc nghiệp, làm cho các cháu an tâm tư tưởng, các cháu tiếp tục chăm ngoan đỡ đần công việc cho chị, miệt mài học tập, luôn vượt khó để đạt kết quả tốt. Cháu Hạnh từ cấp 1 đến cấp 3 đều đạt học sinh giỏi tỉnh (1 giải nhì và 3 giải 3); là học sinh trường chuyên Phan Bội Châu, năm lớp 11 cháu đạt học sinh giỏi Quốc gia (giải nhì), hiện là sinh viên trường ĐHSP Hà Nội.

Chị luôn ý thức được vấn đề môi trường giáo dục "gia đình, nhà trường và xã hội" để nuôi dạy con cái, đó là điều rất cần thiết. Chị đều đặn xem sổ liên lạc của các cháu, đọc lời phê của cô giáo chủ nhiệm, rồi có ý kiến của mình phản ánh lại với nhà trường. Cứ đầu năm học chị đặt giải thưởng cho các cháu. Nếu cháu nào được học sinh tiên tiến xuất sắc thì hè chị kết hợp đi lấy hàng ở Vinh cho con đi du lịch thăm quê Bác, thăm mộ bà Loan và đi Cửa Lò.v.v. việc làm đó đã làm cho 3 con chị có ấn tượng sâu sắc, sau đó các cháu càng quyết tâm thi đua vượt khó học giỏi, tu dưỡng tốt.

Chị vẫn thường xuyên đọc sách báo, thu thập gương người tốt, việc tốt, những điển hình hiếu học, học giỏi để kể cho con nghe; rồi vẫn lấy biểu hiện xấu để các cháu bàn luận, phân tích, hướng dẫn cho các cháu không làm như vậy. Cháu nào sai phạm chị cũng nghiêm túc bắt làm bản tự kiểm điểm lưu lại, cuối năm cả nhà họp lại phân loại A, B, C. Chính vì sự công minh, thưởng phạt rõ ràng nên 3 cháu thi đua chăm làm, chăm học. Đến nay cả cháu đã đậu vào các trường đại học và cao đẳng chuyên nghiệp. Hoàn cảnh gia đình chị vẫn còn có khó khăn, vì phải vay mượn nuôi con học cao đẳng, đại học, nhưng chị vẫn thật tin tưởng vào hiện tại và tương lai vì các con chị sẽ thành đạt.

Cháu Hiếu đã tốt nghiệp trường cao đẳng Xây dựng Hà Nội, cháu Hằng, đang học năm thứ 2 trường cao đẳng Kinh tế Nghệ An, cháu Hạnh đang học năm thứ 2 khoa Lịch sử trường đại học Sư phạm Hà Nội.

Chị Long tâm sự cùng chúng tôi: "gia đình tôi luôn ghi nhớ công ơn của các thầy cô giáo đã có công dạy giỗ các cháu; công ơn của chính quyền địa phương đã giúp chị có đất có nhà; công ơn của Ngân hàng phát triển nông nghiệp huyện, Ngân hành chính sách xã hội huyện đã tạo điều kiện cho tôi được vay vốn cho các cháu ăn học; công ơn của bà con khối xóm, anh chị em cùng bán hàng trong đình chợ, gia đình chị Cầm Bảo khối 4B, chị Sửu khối 4A (thị trấn), gia đình chị Trinh Phượng ở xóm 5 xã Đức Sơn .v.v. đã tạo điều kiện cho tôi vay mượn khi thiếu thốn. Đặc biệt tôi không thể quên sự giúp đỡ đùm bọc của cha mẹ, các anh, chị em ruột của tôi, đã ghé vai gánh vác những khó khăn của mẹ con tôi trong quãng thời gian qua".

Gia đình chị Võ Thị Long, khối 4B, thị trấn Anh Sơn, một gia đình vượt lên trên mọi khó khăn, thiệt thòi để trở thành một gia đình hiếu học tiêu biểu ./.

Nguyệt Hùng

Tin bài và ảnh: Cao Đình Hòe Hội Khuyến học Nghệ An

Cao Đình Hòe